فرهنگ امروز: تاریخ معماری ایرانی را به سبک پارسی آغاز می‌کنند. این سبک از روزگار مادها تا فتح مقدونی شرق به دست اسکندر (سدۀ نهم تا سدۀ سوم ق م) ادامه می‌یابد؛ پس از آن معماری ایران به سبک پارتی تحول پیدا می‌کند وسپس سبک خراسانی در سده‌های نخستین اسلامی و آنگاه به ترتیب سبک آذری و سبک اصفهانی تا زمانۀ ما در معماری ایرانی پدید می‌آید.
سبک پارسی همان شیوۀ معماری دورۀ هخامنشی است که در بناهایی همچون پاسارگاد، تخت جمشید و شوش تجلی یافته. اما مسلماً سبک معماری پارسی در خلاء تکوین نیافت که مبدأ و منشأ آن، سبکهای معماری پیشین فلات ایران و نواحی همجوار بوده است. برای مثال شاید بتوان "سبک ایلامی" را از نخستین روشها و شیوه‌های معماری ایران زمین شمرد که نمونۀ اعلای آن زیغورات چغازنبیل باشد.
اما سبک معماری شمال غرب فلات ایران پیش از دورۀ هخامنشی را هم نباید نادیده گرفت، بسیاری از عناصر سازندۀ سبک پارسی مانند تالارهای ستون‌داری همچون صدستون‌ها و آپاداناها ریشه در معماری سرزمین مادِ پیش هخامنشی دارد.
باستان پژوهی 1382 پاییز شماره 11
منبع: پرتال جامع علوم انسانی
نظر شما